|
Przed 59 laty, 10 VII 1955r, funkcjonariusze UB dokonali obławy na czterech ostatnich Żołnierzy Niezłomnych, którzy po wojnie nie złożyli broni, nie zaakceptowali komunistycznego ustroju i aż tak długo ukrywali się w bunkrze w lesie Krzemieniny położonym niedaleko Przehyby, ponad Szczawnicą. Byli to Stanisław Perełka ps. „Zdobycz”, „Dembiński”, Józef Walkosz ps. "Buk", Józef Oleksy ps. „Bożek” i Walenty Sajdak ps. „Karcz”. W wyniku akcji Perełka i Walkosz zginęli, śmierć poniósł też jeden z ubeków. Oleksemu i Sajdakowi udało się zbiec – złapano ich później, w listopadzie 1955 r. , osądzono i skazano na karę długoletniego więzienia. Zwłoki poległych partyzantów zawieziono do Nowego Sącza i pochowano cichaczem na tamtejszym cmentarzu w bezimiennym grobie. Natomiast poległemu funkcjonariuszowi UB na tym samym cmentarzu wyprawiono uroczysty, pokazowy pogrzeb.
W niedzielę 22 VI o godz. 12.00 w lesie Krzemieniny została odprawiona Msza Święta, którą sprawował ks. proboszcz Franciszek Bondek. W Eucharystii uczestniczyło ok. 130 osób – w tym pani poseł Anna Paluch, przedstawiciel IPN Marcin Kasprzycki, radny województwa małopolskiego Jan Hamerski, nadleśniczy Nadleśnictwa Krościenko Olaf Dobrowolski, a także członkowie rodzin Józefa Walkosza i Józefa Oleksego – ich dzieci i wnuki. W liturgię słowa włączyli się uczniowie Gimnazjum Publicznego, a pani poseł zaśpiewała psalm. W homilii ks. proboszcz podkreślił, że trzeba pamiętać o wszystkich tych, którzy podjęli trud heroicznej walki o niezawisłą Polskę, o godność, honor i ducha Polskiego Narodu, za co zapłacili wysoką czy nawet najwyższą cenę: prześladowania, tortury, więzienie i śmierć, a następnie pogrzebanie w bezimiennej mogile, na której później chowani byli często ich oprawcy.
Wstrząsające wrażenie, zwłaszcza na rodzinach „Niezłomnych” ze Szczawnicy, wywarła inscenizacja pt. „Grupa przetrwania 1955” w wykonaniu Grupy Rekonstrukcji Historycznych ZP „Błyskawica” oraz zaproszonych GRH z Powiśla Dąbrowskiego i Gorlic. Przedstawiono w niej szczegółowy przebieg wydarzeń z lipca 1955, to jest:
Po tych emocjach przyszła pora na chwilę odprężenia, na wspomnienia, rozmowy i na posilenie się partyzancką grochówką. Druga część uroczystości miała miejsce w domu parafialnym w Szczawnicy. Zaprezentowano tam wystawę „Żołnierze Wyklęci. Szczawnica 2014” poświęconą czterem niezłomnym partyzantom. Można było na niej obejrzeć związane z nimi dokumenty, a także wykopane niedawno na miejscu dawnego bunkra różne używane przez nich przedmioty, w tym elementy uzbrojenia. Następnie przedstawiciel IPN, krakowski historyk Marcin Kasprzycki wygłosił referat zatytułowany: „Historia Stanisława Perełki – od konspiracji ludowej do grupy przetrwania (1944—1952)”. Poruszone w nim treści wywołały żywą dyskusję zebranych. |
Całkowita ilość zdjęć: 12 | Ostatnia aktualizacja: 25.06.14 21:52 | Wygenerowane przez JAlbum & Chameleon | Pomoc |